Column Henk Prins: “Vier Seizoenen in Vijftien Minuten – Welkom bij het Weer in Nederland”

Ah, Nederland. Land van molens, tulpen, stroopwafels en… meteorologische schizofrenie. Want laten we eerlijk zijn: wie het weer in ons kikkerlandje probeert te begrijpen, heeft óf een passie voor chaos óf een hobby in teleurstelling.

Maandag: strakblauwe hemel, zon op je netvlies gebrand, en iedereen in de rij voor een Magnum Almond. Dinsdag: windkracht 8, regen die horizontaal slaat, en je denkt dat je per ongeluk de setting op “IJsland” hebt aangezet. Woensdag: dertig graden en smeltende asfaltwegen. Donderdag: hagel. In mei. HAGEL. Hoe dan?

Nederland is eigenlijk het enige land waar je ’s ochtends je zonnebril opzet, ’s middags een regenponcho over je hoofd trekt, en ’s avonds met thermolegging en fleecekleed op de bank zit te twijfelen of je de verwarming weer aan moet zetten. We leven in een land waar “laagjes” niet alleen een modetip zijn, maar een overlevingsstrategie.

Weersvoorspelling of horoscoop?

Het KNMI doet zijn stinkende best, echt waar. Maar zelfs de meest geavanceerde weercomputers lopen in Nederland tegen een muur van grilligheid aan. Een regenradar voorspellen hier is als proberen te bepalen wat een kat gaat doen: onvoorspelbaar, onlogisch, en altijd nét anders dan je dacht.

Je kijkt op Buienradar: “Over vijf minuten droog.” Twee minuten later sta je in een wolkbreuk die zo heftig is dat je denkt dat Noach ergens een ark aan het timmeren is. Of andersom: je stelt je volledig in op noodweer, neemt je regenjas mee, paraplu, laarzen, en uiteindelijk valt er… niks. Alleen een lichte frustratie en een klamme oksel.

De seizoenen: niet meer wat ze geweest zijn

De lente is tegenwoordig een soort testversie van de zomer, maar dan met pollen en kans op sneeuw. De zomer zelf begint ergens in september en duurt precies 2,5 dag – meestal doordeweeks, zodat niemand ervan kan genieten. De herfst begint vervolgens op de eerste dag dat iemand “het ruikt naar herfst” zegt, en duurt tot maart, tenzij het tussendoor ineens 24 graden wordt. Dan noemen we dat “een bonusdag”. Alsof Moeder Natuur zelf niet helemaal weet waar ze mee bezig is.

En de winter? Die komt alleen nog voor in herinneringen en kerstfilms. In werkelijkheid hebben we een soort natte november die eindeloos doorgaat, afgewisseld met een schattig beetje vorst “voor de sfeer” en vervolgens weer regen. Veel regen. Nederland is eigenlijk gewoon het Engeland van het vasteland, maar met meer fietsen.

Kledingcrisis deluxe

De gemiddelde Nederlander beleeft dagelijks een modestress die normaal is voorbehouden aan het Met Gala. Wat trek je aan? De weerapp zegt 22 graden, maar je weet inmiddels dat dit slechts een richtlijn is – een gok, als je wilt. Je loopt dus de deur uit in een luchtig hemdje, blote enkels en goede moed… en komt drie uur later verkleumd thuis met een loopneus, een natte broek en een verwoest vertrouwen in technologie.

Of je bent juist voorbereid: jas mee, sjaal, paraplu, laarzen – en het blijkt tropisch warm. Je zweet als een otter, maar je weigert je jas uit te doen omdat je daaronder alleen een verwassen T-shirt draagt met een koffievlek van vorige week. Want je rekende er niet op dat het écht warm zou zijn.

Het weer als sociaal smeermiddel

Maar goed, er is ook een positieve kant. Dankzij ons weer hebben we altijd iets om over te praten. Niks breekt het ijs beter dan een zuchtende “nou, het is ook wat met dat weer, hè?”. Het is het nationale gespreksonderwerp nummer één. Vóór voetbal. Vóór politiek. Vóór de vraag of we ooit nog een Elfstedentocht krijgen (antwoord: nee).

Het weer is ook het perfecte excuus voor alles. Te laat op je werk? “Fiets stond vast in de modder.” Slecht humeur? “Heb je die storm vannacht gehoord?” Geen zin om naar dat feestje te gaan? “Zag je die buienradar?”

Conclusie: accepteer de chaos

Laten we eerlijk zijn: we kunnen het weer in Nederland niet verslaan. Je kunt het alleen maar omarmen. Accepteer dat je op een willekeurige dinsdagmiddag én zonnebrand én een muts in je tas moet hebben. Lach om je doorweekte sokken. Dans in de regen. Schreeuw tegen de hagel. Smeed plannen voor een zonnig land, maar vergeet niet dat je daar geen stroopwafels en goede koffie krijgt.

Want uiteindelijk is het Nederlandse weer een soort onbetrouwbare maar charmante huisgenoot. Soms vreselijk irritant, vaak totaal onvoorspelbaar, maar je zou het ook missen als het er niet was.

Dus trek je jas aan. Of uit. Of beide. En neem een paraplu mee. En zonnebril. En handschoenen. Want je weet maar nooit.