Column: ‘Illegaal zwaar vuurwerk: straffen met levenslange gevolgen’

De discussie over zwaar en illegaal vuurwerk richt zich vaak op letsel en schade tijdens de jaarwisseling. Minder bekend, maar minstens zo ingrijpend, zijn de juridische en maatschappelijke gevolgen die het bezit, vervoer en gebruik van illegaal zwaar vuurwerk met zich meebrengen. Vanaf 2026 wordt de aanpak verder aangescherpt en kunnen de gevolgen verregaand en langdurig zijn. Dit onderzoek zet op een rij wat burgers riskeren — niet lichamelijk, maar juridisch, financieel en sociaal.

Wat wordt verstaan onder illegaal zwaar vuurwerk?

Illegaal zwaar vuurwerk betreft vuurwerk dat niet is toegestaan voor particulier bezit. Het gaat onder meer om:

• Explosief vuurwerk met een grote kruitlading
• Professioneel vuurwerk zonder vergunning
• Zelfgemaakte of aangepaste explosieven
• Vuurwerk dat uit het buitenland is gesmokkeld

Het bezit alleen al is strafbaar, ook als het vuurwerk niet is afgestoken.

Aangescherpte strafmaat vanaf 2026

Vanaf 2026 wordt illegaal zwaar vuurwerk structureel behandeld als een ernstige bedreiging van de openbare orde. Dat betekent:

• Hogere geldboetes
• Langere taakstraffen of gevangenisstraffen
• Snellere inzet van bestuursrechtelijke maatregelen

De nadruk verschuift van incidentbestrijding naar preventie en afschrikking, met directe gevolgen voor de persoonlijke levenssfeer van overtreders.

Huisuitzetting bij huurwoningen

Een van de meest ingrijpende maatregelen is het risico op huisuitzetting. Woningcorporaties en gemeenten krijgen ruimere bevoegdheden om in te grijpen wanneer:

• Illegaal vuurwerk wordt opgeslagen in een huurwoning
• De veiligheid van omwonenden in gevaar komt
• Er sprake is van herhaald of georganiseerd bezit

De rechter kan ontbinding van de huurovereenkomst toestaan, ook als het vuurwerk niet is afgestoken. Dit betekent dat één overtreding al voldoende kan zijn om een woning te verliezen.

Gevolgen voor koopwoningen

Ook eigenwoningbezitters lopen risico. Gemeenten kunnen:

• Een woning tijdelijk sluiten
• Bestuurlijke boetes opleggen
• De woning aanmerken als risico-object

Een woningsluiting heeft directe gevolgen voor verzekeringen, hypotheekvoorwaarden en de waarde van de woning. In sommige gevallen kan dit leiden tot gedwongen verkoop.

Een strafblad: langdurige impact

Een veroordeling voor illegaal zwaar vuurwerk leidt vrijwel altijd tot een strafblad. Dat heeft gevolgen die vaak jarenlang doorwerken:

• Beperkte kansen op bepaalde functies
• Problemen bij sollicitaties met een VOG-eis
• Uitsluiting van beroepen in zorg, onderwijs of beveiliging

Ook vrijwilligerswerk of stages kunnen worden geweigerd.

Gevolgen voor lening en hypotheek

Financiële instellingen kijken steeds strenger naar risico’s. Een strafblad of recente veroordeling kan leiden tot:

• Afwijzing van een hypotheekaanvraag
• Strengere leenvoorwaarden
• Hogere rente of aanvullende zekerheden

Voor jonge mensen kan dit betekenen dat het kopen van een woning jaren wordt uitgesteld.

Impact op gezin en omgeving

De gevolgen beperken zich niet tot de overtreder zelf. Partners, kinderen en huisgenoten kunnen:

• Hun woning verliezen
• Tijdelijk dakloos raken
• Financieel worden geraakt door boetes en procedures

Dit maakt illegaal vuurwerk niet alleen een individuele overtreding, maar een gezinsrisico.

Conclusie

Illegaal zwaar vuurwerk is geen ‘jeugdzonde’ of tijdelijk vergrijp meer. Vanaf 2026 wordt het bezit ervan behandeld als een ernstige maatschappelijke overtreding met verregaande consequenties. Huisuitzetting, een strafblad en blijvende schade aan carrière en financiële toekomst maken duidelijk dat de gevolgen vaak veel zwaarder wegen dan men vooraf beseft.

Wie de risico’s kent, begrijpt dat illegaal vuurwerk niet alleen gevaarlijk is voor de omgeving, maar ook voor het eigen leven — juridisch, sociaal en economisch.

Henk Prins
Ik schrijf mijn column op persoonlijke titel