Column Jeanine van Voorden: De Tropenjaren van de Overgang

Ik weet nog precies wanneer ik ontdekte dat ik in de overgang zat. Het was een frisse herfstochtend, ergens tussen mijn tweede kop koffie en een compleet onverklaarbare huilbui om een reclame met een puppy. Terwijl ik snotterend in de keuken stond en mezelf herhaaldelijk afvroeg of ik wel normaal was, kreeg ik een plotselinge opvlieger waar de gemiddelde pizza-oven nog een puntje aan kon zuigen.

De overgang, dames en heren (maar vooral dames), is geen periode. Het is een safari zonder gids, een achtbaan met losse schroeven, een escape room zonder sleutel. Het begint vaak sluipend: je slaapt slechter, je humeur schommelt sneller dan de aandelen van een start-up en je geheugen is zo lek als een vergiet op een kinderfeestje. En dan, als klap op de vuurpijl, komt de hittegolf.

Laat me het hebben over opvliegers. Ik noem ze tegenwoordig “mijn innerlijke vulkaanuitbarstingen”. Het begint onschuldig – een warm gevoel in je nek. Tien seconden later sta je rood aangelopen te puffen als een nijlpaard in de sauna, terwijl je probeert je trui uit te trekken zonder je armen uit de kom te trekken. En het gebeurt altijd op het minst handige moment. In een werkvergadering bijvoorbeeld. Of tijdens een romantisch etentje, waar ik onlangs tegen mijn partner riep: “Sorry schat, ik ben niet aan het gloeien van liefde, ik brand gewoon van binnenuit.”

Natuurlijk ging ik naar de huisarts. Die keek me met een mengeling van medeleven en lichte paniek aan (het was een jonge vent van 28, die waarschijnlijk nog dacht dat menstruatie een soort urban myth was). Hij mompelde iets over “hormonale schommelingen”, schreef me folders mee over fyto-oestrogenen en fluisterde bijna verontschuldigend: “Tja, het hoort er allemaal bij, hè?”

Nou, bedankt dokter. Ik zal de volgende keer als ik met druipend voorhoofd op de bank zit te zweten boven een bak Ben & Jerry’s denken: “Ach, het hoort erbij.” Want wat er ook bij hoort: stemmingswisselingen. Een emotioneel achtbaanritje waarbij je binnen vijf minuten kunt huilen om een dode vlieg, schreeuwen tegen een theekopje dat niet in de vaatwasser past en vervolgens de kat drie keer achter elkaar knuffelt “omdat hij me als enige begrijpt”.

Mijn kinderen hebben inmiddels een soort codewoord ingevoerd. Als mama ineens haar ogen groot opzet en begint te oreren over respect en rust in huis, dan fluisteren ze tegen elkaar: “Ze heeft weer een lava-moment.” Mijn man daarentegen heeft een nieuwe hobby ontwikkeld: stiekem ventilatoren installeren op strategische plekken in huis. Laatst vond ik er een onder het bed. Hij zei dat het voor “luchtcirculatie” was. Ik weet beter.

En dan heb je de sociale kant nog. Je probeert je vriendinnen bij te houden, maar ineens lijken jullie gesprekken alleen nog te gaan over slaap, supplementen en welke deodorant het volhoudt tijdens een opvlieger. De wijnavonden zijn vervangen door kruidenthee, en waar je vroeger diep filosofeerde over liefde en het leven, discussieer je nu gepassioneerd over de juiste soort katoenen pyjama.

Maar weet je wat? Ondanks alles – de zweetaanvallen, de huilbuien en het feit dat ik soms met een theedoek op mijn hoofd in de koelkast sta – voel ik me ook krachtig. Serieus. Er zit iets bevrijdends in de overgang. Het is alsof je lichaam zegt: “Klaar met vruchtbaar zijn, tijd voor JOU.” Ik hoef me niet meer druk te maken om tampons of zwangerschapsappjes. Ik heb oorlog gevoerd met mijn hormonen en ik leef nog. Sterker nog: ik sta rechtop. Nou ja, meestal.

Dus als je me ergens ziet puffen op een bankje met een fles water in de ene hand en een waaier in de andere, knik dan even bemoedigend. Ik ben niet gek. Ik ben gewoon in de overgang. Of, zoals ik het zelf liever noem: de tropenjaren van de vrouw. Het is zweten, zuchten en zwoegen – maar ook groeien, lachen en eindelijk schijt hebben aan alles wat niet meer past. Inclusief die ene strakke broek uit 2004.

Lang leve de hitte, dames. We fikken onszelf gewoon een weg naar vrijheid.

Jeanine van Voorden
Columniste Westfriesland Praat
Verhalenschrijfster

Dit was mijn laatste column voor Westfriesland Praat. Andere plichten hebben voorrang.