Raadsvoorstel over vervolg standbeeld JP Coen in Hoorn

De discussie over het standbeeld van Jan Pieterszoon Coen in Hoorn krijgt een nieuw vervolg. Het college van burgemeester en wethouders heeft een raadsvoorstel opgesteld waarin wordt beschreven hoe het vervolgproces rondom het standbeeld eruit kan zien. Begin 2026 buigt de gemeenteraad zich over dit voorstel. De raad neemt uiteindelijk een besluit over mogelijke aanpassingen aan de presentatie en context van het beeld op de Roode Steen.

Het standbeeld van JP Coen is al jaren onderwerp van debat. Voorstanders zien het monument als onderdeel van de Hoornse geschiedenis en identiteit. Tegenstanders wijzen op de gewelddadige rol die Coen speelde in de koloniale geschiedenis, met name op de Banda-eilanden. De gemeente Hoorn probeert met dit voorstel ruimte te bieden aan verschillende perspectieven. Het doel is te komen tot een zorgvuldig en breed gedragen besluit.

Stadsgesprek als basis voor vervolg

HOORN, 18 december 2025 – Op initiatief van de gemeenteraad organiseerde de gemeente Hoorn op 1 november 2025 een stadsgesprek over het standbeeld. Tijdens deze bijeenkomst gingen inwoners, deskundigen en andere betrokkenen met elkaar in gesprek over de betekenis van het beeld en de manier waarop het gepresenteerd wordt in de openbare ruimte.

Naast het stadsgesprek stuurden bijna 200 mensen schriftelijk hun visie of mening in. Deze brede participatie leverde een divers palet aan standpunten op. Uit zowel het stadsgesprek als de ingezonden reacties blijkt dat een groot deel van de deelnemers het standbeeld wil behouden. Tegelijkertijd is er een duidelijke wens om meer uitleg en context toe te voegen. Dit zorgt ervoor dat het volledige historische verhaal wordt verteld.

Veel deelnemers benadrukten dat betere informatievoorziening en educatie essentieel zijn. Daarbij werd niet alleen gekeken naar de rol van JP Coen als bestuurder en koopman. Er werd ook gekeken naar de gevolgen van zijn optreden voor andere bevolkingsgroepen.

Aandacht voor slachtoffers en nazaten

Een belangrijk terugkerend thema in de gesprekken was de aandacht voor de slachtoffers van het koloniale beleid van Coen. Met name de gebeurtenissen op de Banda-eilanden, waarbij grote delen van de bevolking werden vermoord of verdreven, kwamen nadrukkelijk aan bod.

Deelnemers gaven aan dat nazaten van deze slachtoffers, waaronder de Bandaneze diaspora, betrokken moeten worden bij het vervolgproces. Hun perspectief wordt gezien als onmisbaar voor een evenwichtige en respectvolle omgang met dit beladen erfgoed. Het college heeft deze oproep nadrukkelijk meegenomen in het raadsvoorstel.

Voorstel van het college

Op basis van de opgehaalde input stelt het college voor om in 2026 een zorgvuldig vervolgproces te organiseren. In dit traject krijgen inwoners, jongeren, deskundigen en vertegenwoordigers van de Bandaneze diaspora de mogelijkheid om mee te denken. Ze kunnen suggesties doen over mogelijke aanpassingen aan de presentatie of context van het standbeeld.

Het gaat daarbij nadrukkelijk niet om een snelle beslissing. Het proces verzamelt, bespreekt en werkt ideeën verder uit. Uiteindelijk worden deze ideeën gebundeld en ter besluitvorming voorgelegd aan de gemeenteraad. De raad neemt vervolgens het definitieve besluit over de toekomst van de presentatie van het standbeeld.

Korte termijn maatregelen

Naast het langere vervolgproces stelt het college ook voor om op korte termijn al enkele concrete stappen te zetten. Deze maatregelen sluiten aan bij de signalen uit het stadsgesprek en de ingezonden reacties.

Zo wordt voorgesteld om de QR-code bij het standbeeld te herstellen, zodat bezoekers eenvoudig toegang krijgen tot aanvullende informatie. Daarnaast wil het college de bestaande informatie over Jan Pieterszoon Coen en het standbeeld actualiseren en verbeteren. Hierbij wordt gekeken naar volledigheid, historische nuance en begrijpelijkheid.

Ook wil het college vervolggesprekken organiseren met de Bandaneze diaspora en andere betrokkenen. Deze gesprekken moeten bijdragen aan wederzijds begrip en vormen een belangrijke bouwsteen voor het verdere proces in 2026.

Bespreking en besluitvorming

De gemeenteraad van Hoorn bespreekt het raadsvoorstel op 13 januari 2026 in de commissie. Tijdens deze vergadering kunnen raadsleden vragen stellen, hun standpunten delen en eventueel aanvullende wensen of aandachtspunten meegeven.

De uiteindelijke besluitvorming staat gepland voor 10 februari 2026. Dan bepaalt de raad of het voorgestelde vervolgproces doorgaat en hoe dit precies wordt ingericht. Daarmee ligt de verantwoordelijkheid voor de toekomst van de presentatie van het standbeeld van JP Coen nadrukkelijk bij de gemeenteraad.

Met dit voorstel kiest de gemeente Hoorn voor een zorgvuldige aanpak. Er is ruimte voor verschillende perspectieven, historische context en maatschappelijke dialoog. Begin 2026 moet duidelijk worden welke richting Hoorn inslaat in de omgang met dit beladen maar betekenisvolle monument.