Column: ‘Waarom aanslagplegers op woningen geen terroristen zijn (volgens de wet)’

Stel je voor: midden in de nacht wordt een woning opgeblazen door zwaar illegaal vuurwerk. Ruiten springen, muren storten in, bewoners raken gewond of – in het ergste geval – verliezen het leven. De daders? Criminelen die het huis als doelwit hadden vanwege een conflict, meestal in het drugsmilieu. Toch wordt dit niet als terrorisme gezien. Waarom niet?

In Nederland worden explosies bij woningen steeds vaker een alarmerend probleem. De laatste jaren zijn er tientallen aanslagen gepleegd met zwaar vuurwerk of explosieven. Doden, gewonden en een immense schade zijn het gevolg. Bewoners leven in angst, complete wijken worden getraumatiseerd. Toch worden de daders niet veroordeeld als terroristen. Dat schuurt, want wat is het doel van terreur anders dan angst zaaien en schade aanrichten?

• Lees ook: Jeugdige medeplegers aanslag woning Medemblik krijgen werkstraf

De reden ligt in de juridische definitie van terrorisme. In Nederland (en de meeste andere landen) geldt dat een daad als terrorisme wordt gezien als het doel is om de samenleving of een deel daarvan ernstig te ontwrichten en politieke of ideologische doelen na te streven. Hier zit het probleem: de explosies bij woningen zijn meestal geen politiek of ideologisch gemotiveerde daden. Ze komen voort uit drugshandel, afpersing, of persoonlijke vetes. Daardoor vallen ze onder ‘geweldsdelicten’ en niet onder terrorisme.

Dit roept een ongemakkelijke vraag op: moet de wet worden aangepast? Want los van de juridische definitie voelen de slachtoffers zich wel degelijk geterroriseerd. Ze moeten hun huis verlaten, leven in constante angst en voelen zich vogelvrij. Hun veiligheid wordt net zo hard aangetast als bij een ‘klassieke’ terroristische aanslag.

• Lees ook: Burgemeester sluit woning in de Grote Kerk naar aanleiding van explosie

Daarnaast is er nog een ander aspect: de gebruikte middelen. Zwaar illegaal vuurwerk en zelfgemaakte explosieven zijn gevaarlijk en onvoorspelbaar. Het gebruik ervan in woonwijken maakt het risico op willekeurige slachtoffers groot. Het idee dat een huis doelwit is, betekent niet dat de buurman, voorbijgangers of toevallige bezoekers veilig zijn. De impact reikt veel verder dan alleen het beoogde slachtoffer.

Misschien is het tijd om deze criminele explosies serieuzer te bestraffen en een eigen juridische categorie te geven. Als het geen terrorisme is, dan misschien iets wat het juridische gewicht en de maatschappelijke impact beter reflecteert. Want hoe je het ook noemt – de angst en de gevolgen voor de samenleving zijn even reëel.