Steeds meer asielaanvragen goedgekeurd, 65% moet weer vertrekken

WEST-FRIESLAND, 22 december 2025 – Het afgelopen jaar is het aantal goedgekeurde asielaanvragen in Nederland aanzienlijk gedaald. Uit cijfers van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) blijkt dat tussen november 2024 en oktober 2025 slechts 35 procent van de eerste asielaanvragen is ingewilligd. Een jaar eerder lag dat percentage nog op 56 procent. Daarmee is een duidelijke trendbreuk zichtbaar in het Nederlandse asielbeleid. Eerder dit jaar kwam het CBS al met cijfers dat de eerste drie kwartalen van 2025 ook flink minder asielaanvragen waren

Tot en met week 50 van dit jaar ontving Nederland iets meer dan 40.000 asielverzoeken. Dit totaal bestaat uit eerste aanvragen, herhaalde verzoeken en nareizigers die zich bij gezinsleden voegen. Met nog enkele weken te gaan komt het totale aantal aanvragen in 2024 naar verwachting uit rond de 44.000.

Van Europese koploper naar middenmoot

Nederland stond jarenlang bekend als een van de landen met het hoogste inwilligingspercentage binnen de Europese Unie. In sommige jaren werd 70 tot 80 procent van de eerste asielaanvragen goedgekeurd. Die cijfers zorgden in Den Haag voor politieke frustratie, omdat Nederland daarmee aantrekkelijker zou zijn dan omliggende landen.

De recente daling betekent dat Nederland inmiddels meer in de pas loopt met andere EU-lidstaten. Volgens het ministerie van Asiel en Migratie is deze ontwikkeling deels het gevolg van veranderde internationale omstandigheden en aangescherpt beleid.

Meer afwijzingen voor Syriërs

Een opvallende verandering is zichtbaar bij asielaanvragen van Syriërs. Waar vorig jaar nog circa 85 procent van de Syrische asielzoekers een verblijfsvergunning kreeg, ligt dat percentage nu rond de 51 procent. De verwachting is dat dit aandeel verder zal dalen.

De IND stelt dat de veiligheidssituatie in delen van Syrië is verbeterd sinds het einde van de burgeroorlog en de machtswisseling. Daardoor wordt niet langer automatisch aangenomen dat iedere Syriër bij terugkeer een reëel risico loopt op ernstige schade. Alleen specifieke groepen, zoals sommige religieuze minderheden, komen nog relatief vaak in aanmerking voor bescherming.

Strenger beleid voor andere landen

Niet alleen Syriërs worden vaker afgewezen. Ook voor asielzoekers uit landen als Jemen, Irak en Turkije is het inwilligingspercentage sterk gedaald. Nederland heeft voor deze landen het beleid aangescherpt door bepaalde regio’s of bevolkingsgroepen als relatief veilig aan te merken.

Dat heeft directe gevolgen voor groepen die eerder vaker bescherming kregen. Zo krijgen gevluchte Gülenisten uit Turkije en christenen uit Irak minder vaak een verblijfsvergunning. Het uitgangspunt is dat zij niet per definitie gevaar lopen, tenzij zij dat individueel kunnen aantonen.

Bewijslast verschuift naar de aanvrager

Sinds de zomer van 2024 hanteert de IND een andere beoordelingswijze. Asielzoekers moeten nu vaker zelf onderbouwen waarom zij persoonlijk gevaar lopen bij terugkeer naar hun land van herkomst. Het behoren tot een bepaalde minderheidsgroep is niet langer automatisch voldoende.

Volgens de IND wordt nadrukkelijker gekeken naar de individuele situatie van de aanvrager. Deze strengere toetsing draagt bij aan het hogere aantal afwijzingen en langere procedures.

Onzekerheid over vertrek na afwijzing

De toename van afwijzingen roept de vraag op wat er gebeurt met mensen van wie ook een eventueel hoger beroep wordt afgewezen. Al jaren wil de overheid het aantal vertrekkende afgewezen asielzoekers vergroten, maar in de praktijk blijkt dat lastig.

Van de 17.510 personen die dit jaar als ‘vertrokken’ zijn geregistreerd, weet Nederland van ongeveer 60 procent zeker dat zij daadwerkelijk het land hebben verlaten. Dat gebeurt via gedwongen uitzetting of vrijwillig vertrek, soms met financiële ondersteuning.

Grote groep verdwijnt uit beeld

Voor de resterende groep geldt dat zij zijn vertrokken zonder toezicht. Volgens de Dienst Terugkeer en Vertrek is van deze mensen niet vast te stellen of zij Nederland hebben verlaten of in de illegaliteit zijn beland.

Deze onzekerheid vormt een groeiend probleem binnen het asiel- en terugkeerbeleid. Terwijl het aantal afwijzingen stijgt, blijft het zicht op daadwerkelijke terugkeer beperkt. Dat spanningsveld zal de komende jaren een belangrijk onderwerp blijven in het politieke en maatschappelijke debat over migratie.