Nieuwe aanpak schuldhulp moet inwoners SED-gemeenten financieel sterker maken

Westfriese gemeenten zetten in op vroegtijdige hulp bij geldzorgen

SED-GEMEENTEN, 12 december 2025 – De gemeenten Stede Broec, Enkhuizen en Drechterland gaan hun aanpak van geldzorgen en schulden de komende jaren verder versterken. Het college heeft het Lokaal Uitvoeringsplan Hulp bij geldzaken en Schuldhulpverlening 2025–2028 vastgesteld en de gemeenteraad hierover geïnformeerd. Met dit plan willen de gemeenten inwoners sneller bereiken, beter ondersteunen en structureel helpen om financiële problemen te voorkomen of duurzaam op te lossen.

Van kader naar concrete uitvoering

Het uitvoeringsplan is de praktische uitwerking van het Kaderplan Schuldhulpverlening 2025–2028, dat in december 2024 door de gemeenteraad werd vastgesteld. In dat kaderplan spraken zes Westfriese gemeenten – Drechterland, Enkhuizen, Koggenland, Medemblik, Opmeer en Stede Broec – af om gezamenlijk op te trekken bij schuldhulpverlening. Zij delen een gezamenlijke visie en doelen, maar vertalen die nu per gemeente naar concrete acties.

De kern van het nieuwe uitvoeringsplan is tweevoudig. Enerzijds moet hulp bij geldzaken laagdrempelig en toegankelijk zijn. Anderzijds willen de gemeenten dat inwoners zoveel mogelijk zelf de regie houden over hun leven, gezondheid en financiën. Schuldhulpverlening is daarbij geen losstaand traject, maar onderdeel van bredere ondersteuning.

Schulden raken meer dan alleen de portemonnee

Volgens de gemeenten hebben schulden vaak een grote impact op het dagelijks leven. Financiële problemen gaan regelmatig samen met stress, gezondheidsklachten, relatieproblemen en sociale uitsluiting. Ook voor de samenleving zijn de kosten hoog, bijvoorbeeld door extra zorggebruik of uitval op werk.

Daarom is de inzet niet alleen gericht op het oplossen van bestaande schulden, maar vooral op het voorkomen ervan. Vroegtijdig signaleren en tijdig handelen moeten voorkomen dat kleine betalingsachterstanden uitgroeien tot problematische schulden.

Preventie en vroegsignalering centraal

Een belangrijk speerpunt in het uitvoeringsplan is preventie. De gemeenten zetten in op voorlichting en educatie, onder meer via scholen en digitale platforms. Zo worden jongeren die bijna 18 jaar worden actief benaderd met informatie over geldzaken, onder andere via een verjaardagskaart met een verwijzing naar de website 18inSED.nl.

Daarnaast wordt ingezet op vroegsignalering. Door samen te werken met woningcorporaties, energieleveranciers en zorgverzekeraars kunnen betalingsachterstanden sneller worden gesignaleerd. Inwoners worden vervolgens actief benaderd om hulp aan te bieden, nog voordat de situatie escaleert.

Laagdrempelige hulp bij geldzaken

Voor inwoners met geldzorgen blijven laagdrempelige voorzieningen beschikbaar. Denk aan inloopspreekuren waar mensen zonder afspraak terechtkunnen, budgetcoaching en budgetbeheer. Bij problematische schulden kunnen inwoners gebruikmaken van minnelijke schuldregelingen of saneringskredieten.

In crisissituaties, bijvoorbeeld bij dreigende huisuitzetting of afsluiting van energie, geldt een snelle reactietijd. Binnen drie werkdagen vindt een eerste gesprek plaats. Bij reguliere aanmeldingen volgt altijd binnen vier weken een intake.

Nazorg om terugval te voorkomen

Nieuw in de aanpak is de nadruk op nazorg. Ook na afronding van een schuldhulpverleningstraject blijft begeleiding mogelijk. Doel is om terugval te voorkomen en inwoners te helpen hun financiële situatie stabiel te houden. Hierbij wordt gebruikgemaakt van een combinatie van professionele ondersteuning, vrijwilligers en digitale hulpmiddelen.

Extra aandacht voor specifieke doelgroepen

Om focus aan te brengen, kiezen de gemeenten ervoor om per jaar extra aandacht te geven aan specifieke doelgroepen. Regionaal is afgesproken dat jongeren, ondernemers en ouderen prioriteit krijgen. Deze groepen lopen elk op hun eigen manier risico op financiële problemen, bijvoorbeeld door studieleningen, wisselende inkomsten of een plotselinge verandering in inkomen na pensionering.

Samenwerking met vrijwilligers onmisbaar

Vrijwilligersorganisaties spelen een belangrijke rol in de uitvoering van het plan. Initiatieven zoals Humanitas Thuisadministratie en SchuldHulpMaatje bieden praktische ondersteuning en staan dicht bij inwoners. De gemeenten willen deze samenwerking versterken door meerjarige afspraken te maken over scholing, coördinatie en financiering.

Monitoring en verantwoording

De uitvoering van het plan wordt nauwlettend gevolgd. De gemeenten sturen op kwaliteit en tijdigheid aan de hand van duidelijke normen en indicatoren. Jaarlijks wordt gerapporteerd aan raad en college, en het regionale kaderplan wordt iedere twee jaar geëvalueerd.

Inzet op bestaanszekerheid

Met het uitvoeringsplan 2025–2028 willen de gemeenten een stevige basis leggen voor toegankelijke, tijdige en duurzame schuldhulpverlening. Door preventie te versterken, samen te werken met partners en maatwerk te bieden, moet de bestaanszekerheid van inwoners toenemen en de maatschappelijke schade van schulden afnemen.