Bewonersinitiatieven in de knel, ravijnjaar 2026 zorgt voor kaalslag onder lokale initiatieven

WESTFRIESLAND – Actieve buurtbewoners, vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties, fondsen én overheden kwamen op zaterdag 12 april samen tijdens het We Doen Het Samen-festival in Amersfoort. Minister Judith Uitermark van het ministerie van Binnenlandse Zaken ging in gesprek met een aantal organisaties. Er leven grote zorgen over de kaalslag die verwacht wordt onder veel lokale initiatieven die een belangrijk weefsel vormen in dorpen, buurten en wijken.

Onder het motto ‘Wij zijn er klaar voor! Jij ook?’ maken zij zich sterk voor een maatschappij waarin lokale gemeenschappen volop bijdragen en steeds meer mensen zich in georganiseerd verband inzetten voor hun leefomgeving. 8,7 miljoen mensen doen dat al en die inzet vertegenwoordigt een geschat bedrag van 48 miljard euro per jaar. Het festival, een initiatief van de We Doen Het Samen-coalitie, is dé plek waar ontmoeten, inspireren en samen doen centraal staan. Dat ervoer ook minister Uitermark.

Lees ook: Van een nutteloos grasveld naar een lust voor insecten, insectentuin Verversgilde Medemblik bloeit volop

Tijdens het festival waren de zorgen over de gevolgen van de aangekondigde bezuinigingen op de rijksbijdrage aan de gemeenten, een belangrijk thema. Voorzitter van de We Doen Het Samen-coalitie Jitske Tiemersma zegt daarover: “Door bezuinigingen van dit kabinet en het vorige kabinet op het gemeentefonds stevenen gemeenten af op een financieel ravijn vanaf 2026. Dit gaat om miljarden en gaat de bewonersbeweging overal raken. Gemeenten worden nu gedwongen om te bezuinigen op lokale voorzieningen, op armoederegelingen, op initiatieven in welzijn en zorg voor elkaar en nog veel meer. Terwijl de uitdagingen alleen maar groter worden, kunnen gemeenten hier hun rol als eerste overheid – en als partner van lokale gemeenschappen – niet meer waarmaken. En nog belangrijker: zonder al die bewonersinitiatieven valt alle veerkracht en verbinding weg die je in deze onvoorspelbare tijden zo hard nodig hebt. Als We Doen Het Samen-coalitie trekken we daarom aan de bel. Gemeenten moeten voldoende geld krijgen om verschraling van voorzieningen te voorkomen en om maatschappelijke uitdagingen aan te kunnen pakken. Daarom zeggen wij vandaag als coalitie: voorkom de kaalslag in onze gemeenschappen!“

Lees ook: ‘Samen de buurt mooier maken’ tijdens de Tuindag in de Bloemenbuurt Enkhuizen

Tijdens gesprekken met de minister werd ook benadrukt dat juist in moeilijke tijden, een goede samenwerking tussen gemeenten en bewonersinitiatieven kan bijdragen aan het opvangen van de gevolgen. Tiemersma over dat debat: “Iedereen herkent de kracht van de bewonersinitiatieven maar de samenwerking met overheden kan en moet beter. Wij hebben ons als We Doen Het Samen-coalitie verenigd om een gesprekspartner te kunnen zijn en zijn blij met de aanwezigheid van de minister en haar uitnodiging om intensief samen te werken en verder te praten. We kunnen niet anders dan het samen doen.“