WEST-FRIESLAND, 24 november 2025 – In Nederland wordt jaarlijks onderzocht hoe toiletvriendelijk gemeenten zijn. Dit jaar is de ranglijst volledig gebaseerd op gegevens uit de WC Wijzer-app, een platform waarin toegankelijkheid, aanwezigheid en kwaliteit van openbare toiletten worden geregistreerd. De nieuwe dataset biedt een nauwkeuriger en actueler overzicht van hoe gemeenten presteren op het gebied van openbare sanitaire voorzieningen.
Toegang tot een schoon, veilig en openbaar toilet is belangrijk voor iedereen, maar vooral voor ouderen, mensen met gezondheidsproblemen en bezoekers die afhankelijk zijn van voorzieningen onderweg. Het nieuwe onderzoek laat zien dat er grote verschillen bestaan tussen gemeenten, zowel landelijk als regionaal.
Drie indicatoren bepalen de score
De ranglijst is opgebouwd uit drie afzonderlijke indicatoren waaraan gemeenten punten kunnen verdienen. De maximale score bedraagt 100 punten. De indicatoren wegen mee op basis van hun belang voor gebruikers en beleidsmakers.
1. Kwaliteit (40%)
De kwaliteitsindicator omvat factoren zoals toegankelijkheid, het openbare karakter en voorzieningen die bijdragen aan extra gebruiksgemak. Voorbeelden zijn babyverschoontafels, een Eurosleutel voor mindervaliden en het onderhoud van de faciliteiten. Gemeenten die investeren in veilige, schone en goed bereikbare toiletten scoren hier het best.
2. Beschikbaarheid (40%)
Beschikbaarheid is een essentieel onderdeel van toiletvriendelijkheid. Hierbij wordt gekeken naar het aantal toiletten per oppervlakte winkelgebied, per inwoner, en in openbare gebouwen zoals scholen, theaters, parken en recreatiegebieden. Gemeenten met een compact centrum of veel openbaar toegankelijke voorzieningen hebben hier een voordeel.
3. Beleid (20%)
Tot slot wordt het gemeentelijk beleid beoordeeld. Het gaat daarbij om plannen, beleidsnota’s en maatregelen die zijn genomen om publieke toiletten open te stellen of te onderhouden. Structurele inzet en concrete beleidsvoornemens leveren punten op. Gemeenten die het onderwerp actief oppakken, lopen aantoonbaar voor op plaatsen waar publieke sanitaire voorzieningen nauwelijks aandacht krijgen.
Westfriese gemeenten scoren opvallend slecht
Hoewel veel gemeenten in Nederland stappen zetten naar betere sanitaire voorzieningen, blijken de Westfriese gemeenten dit jaar duidelijk achter te blijven. Van de 340 beoordeelde gemeenten komt geen enkele Westfriese plaats in de top 50 voor. De cijfers tonen een structureel probleem in de regio.
Medemblik: hoogste positie maar onvoldoende
Met een plek op nummer 64 en een score van 4,3 is Medemblik de best scorende gemeente binnen Westfriesland. Hoewel deze positie relatief gezien nog het gunstigst uitvalt, blijft de score onder de maat. De voorzieningen zijn beperkt en het beleid toont weinig ontwikkeling.
Enkhuizen en Opmeer: middenmoot maar laag rapportcijfer
Enkhuizen volgt op plaats 79 met een rapportcijfer van 4,2. Opmeer staat op plaats 114 en scoort 3,8, wat duidt op weinig beschikbare toiletten en achterblijvende beleidsvoornemens.
Hoorn en Drechterland: diep in de onderste regionen
Hoorn, de grootste stad van Westfriesland, presteert bijzonder zwak met plaats 202 en een rapportcijfer van 2,9. Drechterland doet het nauwelijks beter en staat op plaats 213 met een score van 2,8. De lage scores zijn vooral te wijten aan een gebrek aan beschikbaarheid en structureel beleid.
Koggenland en Stede Broec: onderaan de lijst
Koggenland eindigt op plaats 264 met een magere 2,1. Helemaal onderaan in de regio staat Stede Broec, met een score van 1,9 op plaats 284. Voor inwoners, patiënten en bezoekers betekent dit dat er nauwelijks openbare toiletvoorzieningen te vinden zijn.
Amersfoort is de landelijke koploper
Bovenaan de lijst staat Amersfoort, dat zich dit jaar de toiletvriendelijkste gemeente van Nederland mag noemen. De gemeente scoort vooral sterk op toegankelijkheid en beleid, en investeert structureel in het uitbreiden en onderhouden van haar openbare sanitair.
De resultaten laten een duidelijke regionale achterstand zien. Waar gemeenten als Amersfoort tonen dat inzet, beleid en voorzieningen leiden tot hoge scores, blijven de Westfriese gemeenten ver achter. Voor de regio liggen hier kansen om toegankelijkheid en leefbaarheid te verbeteren, vooral voor kwetsbare groepen die afhankelijk zijn van openbare toiletten.
Ontdek meer van Westfriesland Praat
Abonneer je om de nieuwste berichten naar je e-mail te laten verzenden.