Openbaar Ministerie mag nu civiel conservatoir beslag leggen op waardevolle spullen veroordeelden

WESTFRIESLAND – Onlangs heeft de rechtbank in Den Haag een voor het Openbaar Ministerie positieve uitspraak gedaan: vanaf nu kan het OM (civiel conservatoir) beslag leggen op waardevolle spullen van veroordeelden, om daarmee de kosten van bijvoorbeeld ontmanteling van een drugslab te betalen.

Aanleiding

Bij drie verdachten uit Noord-Holland werd in 2024 een drugslab gevonden. Zij werden veroordeeld tot een gevangenisstraf en een ‘maatregel kostenverhaal’. Dat betekent dat de verdachten de door de politie gemaakte kosten om het drugslab weg te halen en de troep op te ruimen, uit eigen zak moeten terugbetalen aan de Staat. In deze zaak waren de kosten €100.000 per persoon. Het OM zag dat één van hen een eigen woning heeft. Die is geld waard en daar werd dus beslag op gelegd. 

Waar een wil is…

Volgens het strafrecht kun je wel beslag leggen om bijvoorbeeld schadevergoeding aan slachtoffers van een misdrijf te betalen, of boetes af te betalen. Waarom kan dat eigenlijk niet voor de kostenverhaalmaatregel, vroeg het OM zich af. Dit lijkt te zijn vergeten in de wet, daarom ging het OM op zoek naar een andere juridische oplossing om hetzelfde doel te bereiken. Dat gebeurde door een aantal ‘afpakmedewerkers’ van het OM, met hulp van een civiel adviseur van het Functioneel Parket en de landsadvocaat. Aan de civiele rechter werd gevraagd om beslagverlof voor de woning te krijgen. Dat betekent toestemming krijgen om beslag te leggen op de woning. 

… is een weg

In maart van dit jaar heeft de civiele rechter het beslagverlof verleend en dat is goed nieuws. Dit betekent namelijk dat er vanaf nu een extra mogelijkheid is om vermogen af te pakken van criminelen die zich bezighouden met synthetische drugslabs en hennepteelt. Zij draaien op voor overheidskosten die zijn gemaakt voor vernietiging van voorwerpen die ernstig gevaar opleveren voor de leefomgeving of volksgezondheid. Dat is winst voor de samenleving en biedt de mogelijkheid om in toekomstige drugszaken (civiel conservatoir) beslag te leggen. 

Gevaar en schade

De maatschappelijke schade van hennepkwekerijen en drugslabs is enorm. Uiteraard zijn drugs schadelijk voor de gezondheid van de gebruiker. Maar ook het milieu is de dupe, door bijvoorbeeld het dumpen van drugsafval in de natuur. Bovendien zijn er gevaren voor de ‘koks’ die de drugs bereiden en elke dag met chemicaliën werken. Explosiegevaar en brand zijn andere grote risico’s, waarbij regelmatig onschuldige slachtoffers vallen, zoals omwonenden.