Toneelgroep Drommedaris speelt: Ik, Armando

ENKHUIZEN – Herman Dirk van Dodeweerd, beter bekend als Armando, was een invloedrijke Nederlandse schrijver, schilder, en dichter (1929-2018). Hij stond bekend om zijn rauwe werk, waarin thema’s als de menselijke strijd, natuur, en oorlog centraal stonden. Zijn schilderijen en tekeningen kenmerken zich door een donkere, expressieve stijl, waarin de natuur en menselijk lijden vaak de hoofdrol spelen. De figuren in zijn werk zijn vaak mythisch, schraal, en gewelddadig, wat de harde realiteit van het bestaan weerspiegelt. Armando schreef naast poëzie ook romans en essays, die vaak existentiële en filosofische thema’s aansneden. Hij wordt beschouwd als een van de grootste naoorlogse kunstenaars van Nederland.

Het schilderij Gestalt is een van zijn bekendere werken en weerspiegelt goed zijn stijl. Het benadrukt de relatie tussen de menselijke figuur en zijn omgeving, waarbij Armando’s gebruik van donkere kleuren en ruwe penseelstreken gevoelens van ontreddering en isolatie oproept. Het werk past binnen zijn bredere thema’s van menselijke worsteling, geweld, en de complexiteit van de natuur. Het roept kracht, conflict en soms wanhoop op, maar toont ook schoonheid in de ruigheid van zijn beelden.

De voorstelling biedt een diepgaande verkenning van het denken en doen van “schuldigen” tijdens de Tweede Wereldoorlog, geïnspireerd door de teksten van kunstenaar Armando en bewerkt tot toneelstuk door Bart Kiene en Peter Oskam. Armando, die opgroeide in de oorlog en ervaringen in kamp Amersfoort meemaakte, had een blijvende fascinatie voor geweld in al zijn artistieke uitingen. Hij onderzocht hoe mensen hun gewelddaden rechtvaardigen en ontkennen, en hoe daders zich als slachtoffers kunnen presenteren. Dit dehumaniseringsproces, waarin mensen tot zondebokken of zelfs insecten worden verklaard, stelt hen in staat om geweld te rechtvaardigen zonder gewetenswroeging. Een voorstelling die laat nadenken over die mechanieken die leiden tot onderdrukking en die geweld rechtvaardigen. En dus ook over wat een nazi was en hoe mensen daarin mee konden gaan. De voorstelling verbindt deze thema’s met hedendaagse politieke retoriek. Armando’s gesprekken met voormalige SS’ers en zijn kritische blik op de maatschappij worden weerspiegeld in actuele situaties, zoals de manier waarop leiders als Poetin en Trump vijandelijke groepen framen. De makers nodigen het publiek uit om deze mechanieken van geweldsrechtvaardiging te herkennen en zelf na te denken over de moraal van deze kwesties, zonder hen een definitief oordeel op te leggen. Zware thematiek maar niet zwaar gebracht. Kortom een associatieve voorstelling die zeker stof tot nadenken geeft.

Drombar open | 19:00 uur
Showtime | 20:30 uur
Enza Zaden Zaal – eerste verdieping
Zitplaatsen
Tickets | € 15